Toen ik vanmorgen opstond was daar zo opeens een gedachte. Een die me niet onbekend was. Gaan geld verdienen en spiritualiteit eigenlijk wel samen?
Jaren geleden ontdekte ik al een interesse in dit onderwerp. Maar zoals dat soms gaat met inzichten en ideeën bleef het een gedachte op de achtergrond. Het zaadje was echter al gepland. Toen ik eerder vanmiddag ongevraagd veroordeeld werd op het gegeven dat ik geld vraag voor mijn diensten wakkerde dit die gedachte weer aan. Misschien is het dan nu tijd om mijn licht eens op dit thema te laten schijnen.
Even wat feiten en ervaringen op een rij. Mijn oorspronkelijke interesse werd aangewakkerd omdat ik merkte dat sommige Yoga ondernemers in Yoga groepen elkaar bekritiseren op het feit dat de een geld vraagt voor diens diensten. Yoga zou immers gratis moeten zijn, want geld en Yoga -maar ook spiritualiteit- zouden niet samengaan. Maar volgens wie? En maakt de intentie waarmee je het geld verdient nog iets uit? Dus even een korte conclusie… ik lees dat sommige Yoga ondernemers in Yoga groepen dit argument gebruiken om elkaar te bekritiseren en mijn nieuwsgierigheid maakt dat ik wil onderzoeken of dit ergens geschreven staat. Dat oordelen en bekritiseren dan weer niet bij het gedrag van een Yogi passen laat ik hier even buiten beschouwing. Mocht je je overigens afvragen welke bron ik hanteer, dan verwijs ik je met alle liefde naar de Yoga Sutras van Maharishi Patanjali en de Bhagavad Gita. Dit zijn in mijn beleving toch wel de bronnen als het gaat om Yoga en de beoefening ervan.
Ik probeer de Yoga filosofie zoveel mogelijk te betrekken in mijn onderneming en ondernemerschap. Geloof me dat gaat wel eens mis. Want ook ik ben slechts mens. Ik blijf mezelf daarom zoveel mogelijk uitdagen en inspireren tot zelfbewustzijn. En geloof me dat valt niet altijd even mee. Sommige inzichten zijn wel eens confronterend. Maar ja, ik geloof nu eenmaal in practice what you preach. Verlicht ben ik overigens geenzins. Slechts een mens en ondernemer die het leven wil leven en mijn talenten wil delen met een ieder die ervoor openstaat. Noem het een roeping. Iets waartoe mijn ziel me liefdevol stimuleert. Overigens, als ik schrijf over ‘ziel’ bedoel ik het bewustzijn dat groter is dan mijn menszijn en alles dat daarbij hoort. Maharishi Patanjali noemt het in de Yoga Sutras ‘dat deel dat eeuwig, permanent en onsterfelijk is’. Hetgeen de dood overstijgt.
Terug naar het onderwerp… Gaan geld verdienen en spiritualiteit eigenlijk wel samen? Tja, ik blijf ook deels onderzoeker. Wat is spiritualiteit? En wie bepaalt wat wel of niet mag? Voor zover ik heb kunnen achterhalen werd Yoga vroeger vooral in ashrams beoefend. Een leefgemeenschap dat bewoond werd door jongens (meestal vanaf 8 jaar) onder leiding van een guru (leraar). Ik heb iets terug kunnen vinden over karma yoga, hetgeen verwijst naar taken binnen de ashram die vervuld werden door de leerlingen. Denk aan kleine schoonmaakklusjes. Dit wijst op een soort van transactie. Maar is Yoga spiritualiteit? Laat ik het Google eens vragen. Google: wat is spiritualiteit? De eerste zoekopdracht brengt me bij ‘heeft in de breedste zin te maken met zaken die de geest betreffen’. (bron: wikipedia)
Dan de volgende zoekopdracht. Google: gaan geld verdienen en spiritualiteit eigenlijk wel samen? Deze zoekopdracht levert me vooral meningen van medeondernemers op. Dat is niet waar ik naar op zoek ben. Ik kan me niet herinneren er iets over gelezen te hebben in de Bhagavad Gita. Maar ik blijf leerling en dus steeds opnieuw bladeren en lezen in een van de basiswerken voor het klassieke Yoga. Geen idee ook of andere (religieuze) stromingen er iets over geschreven hebben. Hiermee wil ik overigens niet stellen dat religie en spiritualiteit hetzelfde zijn. Ik zal mijn onderzoek voortzetten en mijn bevindingen blijven delen voor wie daarin geïnteresseerd is. Voor nu trek ik de volgende conclusie. Ik ben geen bewijzen tegengekomen die het tegendeel bewijzen. Ik zal je nog even herinneren aan mijn vraagstelling. Gaan geld verdienen en spiritualiteit samen? Met het bewustzijn van nu schrijf ik het volgende. Ik geloof dat intentie een belangrijke rol speelt in de keuze die we als ondernemer te maken hebben. Willen we wel of geen geld verdienen met de producten en/of diensten die we verkopen of verlenen -gelinkt aan spiritualiteit- aan anderen? Daarnaast speelt gevoelsmatig mee wat de transactie van geld en product en/of dienst beide mag brengen? Is wat je biedt in balans met wat je geeft? En volgens wie? De interactie tussen ondernemer en klant is er een van wisselwerking. Als de een meer geeft dan neemt dan gaat dat innerlijk knagen. Dit geldt voor zowel de verkopende als de kopende partij. Dat brengt me direct op het volgende. Wat bepaald de prijs? In (semi) spirituele kringen is dat vaak aan de ondernemer en wordt dat al gauw gelinkt aan hoeveel je jezelf als ondernemer waard vindt. Tja, dan wordt het mijn inziens een Ego kwestie. Want wie bepaald of en wat je waard bent? Dat ben je in deze blijkbaar zelf. Want als kind van het leven ben je toch gewoon wie je bent? En hebben we allen evenveel bestaansrecht?
Uiteindelijk is het zoals ik het nu zie vooral de klant die wel of geen innerlijke bereidheid voelt om iets bij je af te nemen. Natuurlijk staat het je daarbij vrij om de prijs zelf te bepalen.
Als we deze vraag puur vanuit het vakgebied marketing bekijken kom je wellicht tot een andere conclusie. Hier focus ik me even op mijn eigen bevindingen.
Wie bepaald er dus of je wel of geen geld mag verdienen met zaken die vallen binnen wat men ervaart als spiritualiteit? Voor nu zeg ik dat ben je zelf. Ik ben in mijn onderzoek immers nog niets tegengekomen dat me van het tegendeel bewijst. Maar ik blijf dit thema verkennen en onderzoeken.
Ik geloof dat je Yogi’s of anderen die zich spiritueel noemen vooral mag erkennen in hun bestaan, hetgeen niet betekent dat je van hun mening jouw waarheid hoeft te maken. Ook geloof ik dat een ander bekritiseren altijd gaat over een innerlijke ontevredenheid over jezelf, je leven en/of ondernemerschap. Laat de ander jou dus niet vertellen hoe het hoort. Blijf investeren in zelfbewustzijn. Daarmee zeg ik overigens niet dat dit geld hoeft te kosten. Je kunt gewoon in stilte gaan zitten en ervaren wat je ervaart (met betrekking tot een bepaald thema).
Hoe nu verder? Ik ga vooral verder met mijn onderzoek. Ik voel me als een nieuwsgierig kind dat hier meer over wenst te ontdekken. Waar kun je in de tussentijd je prijs op baseren? Laat het vooral afhangen van wat jou drijft in de wereld. Ik doel hiermee op je kernwaarden. Kijk hierbij ook naar waartoe jij je geroepen voelt met betrekking tot bijvoorbeeld je ondernemerschap. Onderzoek de doelstelling van je onderneming en welke klant daar het beste bij past. En bepaal je prijs tevens op je intentie. Neem hierin ook mee alle tijd en geld die gemoeid zijn gegaan met je eigen groei en ontwikkeling als professional, maar laat daarin de klant niet opdraaien voor jouw keuzes. Ontmoet de klant waar je die ontmoeten kan. Je kunt wel een miljoen euro vragen voor je cursus, maar de vraag is met welke intentie je dat doet? Laat de interactie vooral in balans zijn. Wat die balans precies is heb je samen uit te zoeken met je (potentiële) klant. Zo ken ik ondernemers die de klant laten bepalen wat ze willen betalen. Hier ben je afhankelijk van het referentiekader en intentie van de klant. Bepaal jij als ondernemer je prijs dan heeft de klant te maken met jouw referentiekader en intentie. Wat denk jij? Hoe ontmoet je elkaar in het midden? En wil je überhaupt wel geld vragen voor je product(-en) en/of dienst(-en)? Los van of het hoort of niet. Want wie bepaald wat hoort?
Zoals gezegd ik ga verder met mijn onderzoek. Wel wil ik je een ding meegeven. Laat je niets wijsmaken door anderen, die (in hun ogen) zogenaamd spiritueler, professioneler of … zijn dan jij. Een echte Yogi oordeelt in mijn beleving niet. Daarin hebben we gok ik zo allemaal nog een weg te gaan. En dus besluit ik met leef en laat leven en focus je vooral op jezelf. Immers, je komt alleen en je gaat alleen. Maak voor jezelf een fijne (innerlijke) leefomgeving. Dat maakt het leven zoveel mooier.
Alle goeds van mij;
Rashna
ps. taal- en spelfouten zijn mij niet onbekend. Ik ben lerende en tot die tijd omarm ik mijn menszijn met alle gebreken die daar mogelijk bij horen.